
Dé stad waar de victorie begon!
Over het ontstaan van Alkmaar vertelt schrijver en archeoloog van de Gemeente Alkmaar, Peter Bitter, in zijn internetartikel "Van villa tot forum - Het begin van Alkmaar1" het volgende:
“Omstreeks het jaar 925 kreeg de abdij van Egmond van de Hollandse graaf Dirk, twee boerderijen 'in villa Allecmere vocitata', te vertalen als 'in het dorp genaamd Alkmaar'."
Graaf Dirk II (±932-988) stimuleerde de verering van Laurens/Laurentius, de beschermheilige van de Duitse keizers. De oudste archeologische vondsten van Alkmaar gaan terug tot circa 900 A.D. De nederzetting lag gunstig, dankzij een dichtbegroeide en bosrijke zandrug, omgeven door veenmoerassen en kleigebieden. In 1132 wordt Alkmaar omschreven als 'forum' (markt) en in 1166 als 'oppidulum' (kleine hoofdplaats).
De Graven van Holland hadden nogal wat problemen met de vrijheidslievende West-Friezen. Alkmaar speelde daarin een hoofdrol als grensplaats tussen Kennemerland en West-Friesland. De stad werd door beide partijen beurtelings veroverd en verloren met alle gevolgen van dien. Een paar honderd meter ten westen van Alkmaar stond de grafelijke dwangburcht Torenburg. Deze is terug te vinden in het huidige stadswapen.
Water en vuur
Oude landkaarten laten zien dat het laagland achter de duinenrij dat we nu Noord-Holland noemen, in de middeleeuwen een lappendeken van plassen en meren omvatte. Stormvloeden vonden plaats in 1163, 1170, 1248, 1287, 1288, 1334, 1375 en tijdens de Elisabeth-vloeden van 1421 en 1424. De rampen herhaalden zich: van 1477 tot 1570 tellen we nóg eens 9 overstromingen. In 1573 moesten de dijken worden doorgestoken om zich de Spaanse troepen van het lijf te houden: de Victorie! Daarnaast hadden steden met regelmaat te kampen met verwoestende stadsbranden. Vanaf de 14e tot en met de 17e eeuw tellen we 63 stadsbranden in Nederland. De huizen werden nl. gebouwd van hout en de daken bedekt met riet. Haardvuren en onvoorzichtigheid leidden tot catastrofes. Op 25 mei 1328 ging ook een groot deel van Alkmaar door vuur verloren en moest worden herbouwd.
Investeren in bouwgronden
In de 16e en 17e eeuw besloten de Staten in Den Haag om geld te pompen in Noord-Hollandse landwinningsprojecten door de drooglegging van meren en plassen. Deze maatregel had als doel duizenden hectaren landbouwgrond en grasland productief te maken. In twee eeuwen tijd werden zo’n 70 plassen met behulp van windmolens drooggemalen. Een ongelofelijke prestatie! In de 19e en 20e eeuw stonden kolossale stoommachines ter beschikking en deze werden ingezet om zes grote meren in te polderen: de Wieringermeer, de Haarlemmermeer en de IJpolders.
Monumentenstad
'Alcmaria' kreeg in 1254 stadsrechten. Nu telt zij 399 rijksmonumenten en 700 gemeentelijke monumenten, dus is er heel veel te bewonderen. We willen je dan ook graag met deze wandelpuzzeltocht enthousiast maken om een bezoekje te brengen aan de gezellige historische binnenstad van Alkmaar. We beloven je een onvergetelijke dag!
Bronvermelding
1] Peter Bitter, "Van villa tot forum - Het begin van Alkmaar"
Waagplein - Magdalenenstraat - Gedempte Nieuwesloot - Langestraat - Canadaplein - Geest - Ritsevoort - Baangracht - Laat - Oudegracht - Verdronkenoord - Mient - Fnidsen - Luttik Oudorp - Victoriepark - Voordam - Pieterstraat - Koningsweg - Marktstraat - Waagplein
Waag, Hollands Kaasmuseum, Hof van Sonoy, Stadhuis, Grote of Sint-Laurenskerk, Stedelijk Museum, Molen van Piet, Wildemanshofje, Accijnstoren, Huis met de Kogel, Nationaal Biermuseum.
- In deze wandelpuzzeltocht van iets meer dan 5 km worden 30 multiple choice vragen gesteld over verschillende historische bezienswaardigheden die je op je route door Alkmaar zult tegenkomen. De antwoorden op deze vragen zijn in de meeste gevallen eenvoudig te vinden op informatieborden die vlak bij - of tegen de gevel van - de desbetreffende bezienswaardigheid zijn aangebracht. Er zijn echter ook een aantal vragen die je niet zo maar 1-2-3 kunt beantwoorden. Hierbij is het de bedoeling dat je de bezienswaardigheid, museum of attractie daadwerkelijk bezoekt óf raad vraagt bij de VVV c.q. de plaatselijke bevolking. Uiteraard staat het je vrij om het internet te raadplegen. Kortom: Aan jou de keuze hoe je de puzzeltocht maakt
- Het is niet noodzakelijk om de wandelpuzzeltocht vanaf vraag 1 te doorlopen. Je bepaalt zelf bij welke vraag je wilt beginnen;
- In de puzzel kom je achter de antwoorden bij vraag 16 t/m 30 de volgende notatie tegen: A
-> P . Voorbeeld: A3 -> P7. Dit betekent dat de letter achter het antwoord op vraag 3 de 7e letter vormt van de oplossing van deze wandelpuzzeltocht (NB: De letter "A" staat voor "Antwoord", de "P" voor "Positie");
- De tocht kan het beste in de periode april t/m half oktober worden gemaakt. De kans dat alle toeristische voorzieningen open zijn, is dan het grootst;
- Let tijdens de wandelpuzzeltocht te allen tijde goed op het verkeer om je heen!
- Klik hier om alle antwoorden en de oplossing van deze wandelpuzzeltocht terug te vinden.
Geef je mening over deze puzzeltocht
Belduna richt zich voortdurend op het verbeteren van de kwaliteit van haar dienst PuzzeltochtOnline. Daarom maken we graag gebruik van de waardevolle opmerkingen en suggesties van onze websitebezoekers en puzzelaars!
Mogen we in dit kader een paar minuten van je tijd vragen om onder het kopje "Reactie toevoegen" jouw ervaring met deze puzzeltocht met ons te delen?
We zien jouw bijdrage met veel belangstelling tegemoet!
Reacties
Reactie Belduna
Beste Marja,
Dank voor je reactie! Mij was niet bekend dat het borstbeeld dat in vraag 12 wordt genoemd, sinds enige tijd niet meer op de beschreven plek te vinden is. Als je even op Internet googelt, vind je heel snel de reden waarom dit borstbeeld tijdelijk is weggehaald. Naar aanleiding van jouw reactie heb ik vraag 12 in mijn wandelpuzzeltocht direct aangepast.
Met vriendelijke groet,
Belduna
Toch nog de nodige weetjes geleerd over Alkmaar. Al was het borstbeeld uit vraag 12 niet te vinden. Maar verder een leuke tocht!