Oase van rust achter de kust
Niet ver van de zee, op de voormalige gemeentegrens van Noordwijk en Noordwijkerhout, wijst een houten bord langs de Gooweg de toegang aan tot het 38 hectaren grote “Nieuw Leeuwenhorst”. Dit landgoed dateert uit de 17e eeuw en biedt de wandelaars van nu veel ontspanning. De eerste sensatie die de bezoeker zal ervaren is afkomstig van de talloze zangvogels te midden van de loofbomen. Een oorstrelend gezang dat je, bij het ruisen van de statige eiken en beuken, de adem doet inhouden! Is zoiets moois elke dag te horen? “Nieuw Leeuwenhorst” is een onderdeel van het Nationaal Park Hollandse Duinen en sinds 1953 in beheer van het Zuid-Hollands Landschap. Deze organisatie heeft in de Duin- en Bollenstreek overigens ook het Keukenhofbos, Huys te Warmont, en andere belangrijke erfgoederen onder haar zorgen geplaatst.
Geschiedenis in het kort
De bekende prediker Willibrord sticht omstreeks het jaar 700 een kerkje op een strandwal, dat in 1261 uitgroeit tot de abdij Leeuwenhorst, een nonnenklooster. In de eerste jaren van de Tachtigjarige oorlog (1568-1648) wordt deze abdij echter volledig verwoest, maar de naam Leeuwenhorst blijft voortleven.
De op en om het kloosterterrein liggende boerderijen worden in de 17e eeuw opgekocht en verbouwd tot “buitenplaatsen met allure ten behoeve van gefortuneerden”. In de zomer ontvluchten welgestelden namelijk graag hun onwelriekende stad om in de frisse bos- en zeelucht nieuwe krachten op te doen.
Landgoed Nieuw Leeuwenhorst is van later datum. In de periode 1880-1882 laat de adellijke familie Gevers op het bestaande landgoed naar ontwerp van een Leidse architect een buitenhuis bouwen: Huize Leeuwenhorst. De familie heeft er niet heel lang van kunnen genieten. In januari 1943 slopen de Duitse bezetters dit rijke onderkomen in het kader van de Atlantikwall, en veranderen de vijvers in een anti-tankgracht. 0ok kappen ze talloze bomen om een vrij schootsveld te verkrijgen. Betonnen structuren verrijzen om V1 en V2 raketten te kunnen lanceren, met eindbestemming Londen en Antwerpen. Na de oorlog blijken slechts het koetshuis bij de entree, de pilaren van het toegangshek en de moestuin gespaard te zijn gebleven.
In het huis (1878), naast de boomgaard met historische fruitrassen, woonde eens de tuinman van landgoed Nieuw Leeuwenhorst. Van de 18e tot ver in de 20e eeuw lag rond dit huis ook een moestuin.
De buren
Vanaf de markante Koepelberg, waar vroeger een theekoepeltje (belvédère) op stond, is in de verte een paleisachtig landhuis te zien. “Heerlijckheit Dyckenburch” staat er op het gebouw, dat privébezit is. Het heeft als enige de stormachtige tijden, inclusief een grote brand in 1925, overleefd. Het ligt aan het Westeinde, een landweg waar vroeger nóg enkele buitenplaatsen op uit kwamen. Een wandeling door dit fraaie gebied is een genot en wordt je daarom van harte aanbevolen!